Đề kiểm tra học kì I môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2021-2022 - Trần Thị Gấm (Có đáp án)

Nội dung text: Đề kiểm tra học kì I môn Ngữ văn Lớp 9 - Năm học 2021-2022 - Trần Thị Gấm (Có đáp án)

1. UBND HUYỆN AN LÃO ĐỀ KIỂM TRA HỌC KÌ I NĂM HỌC 2021 – 2022 TRƯỜNG THCS THÁI SƠN MÔN: NGỮ VĂN 9 Thời gian làm bài: 90 phút A. MA TRẬN Mức độ Vận dụng Tổng Nhận biết Thông hiểu Vận dụng Vận dụng Chủ đề cao - Nhận biết, - Hiểu nội phương thức dung văn bản biểu đạt của - Phân tích văn bản. hiệu quả của một biện pháp nghệ ĐỌC - thuật trong HIỂU câu văn -Nắm được bài học rút ra từ đoạn trích Số Số Số Số Số Số Số câu Số Số Số điểm câu điểm câu điểm câu điểm điểm câu 1 0,5 3 2,5 4 3,0 - Viết đoạn Làm bài văn tự văn ngắn về sự có sử dụng một vấn đề yếu tố miêu tả, gợi ra từ đoạn miêu tả nội tâm ngữ liệu phần và các hình thức đọc hiểu. ngôn ngữ (đối LÀM VĂN thoại, độc thoại, độc thoại nội tâm) Số Số Số Số Số Số Số câu Số Số Số điểm câu điểm câu điểm câu điểm điểm câu 1 2,0 1 5,0 2 7,0
2. Số Số Số Số Số Số Số câu Số Số Số điểm câu điểm câu điểm câu điểm điểm câu Tổng 1 0,5 3 2,5 1 2,0 1 5,0 6 10 5% 25% 20% 50% 100% B. ĐỀ BÀI Phần I: Đọc-hiểu (3 ,0điểm) Đọc văn bản sau và thực hiện các yêu cầu : Một trong những tấm gương vượt khó gây xúc động là cậu bé người dân tộc Nùng, Lâm Tiến Thăng, học sinh lớp 9B, Trường Trung học cơ sở Phan Thiết, tỉnh Tuyên Quang. Gia đình em rất khó khăn, bố Thăng đang bị liệt nửa người, mẹ đang có khối u ở thực quản, bản thân Thăng lại mang trong mình căn bệnh ung thư máu, đã từng phải nghỉ học 1 năm để chữa bệnh. Trong quá trình điều trị bệnh, chứng kiến sự ham học của Thăng, có người đã tặng em một chiếc máy tính để “bầu bạn”. Từ đó, chiếc máy tính chính là những liều thuốc giảm đau giúp em vượt qua các cơn đau, đợt vào thuốc. Cũng từ đây, món quà này đã giúp Thăng hình thành niềm đam mê môn tin học, mày mò để học hỏi những kiến thức về viết phần mềm, lập trình Niềm đam mê và sự ham học hỏi đã giúp Thăng đạt được thành tích giải nhất cấp tỉnh môn tin học. Tiến Thăng cho biết: Em yêu thích môn tin học vì có thể tạo ra nhiều phần mềm có ích, đồng thời môn tin học giúp em được giao lưu và học hỏi với nhiều bạn có chung niềm đam mê tin học. Em đã lập trình thành công một số phần mềm, trong đó có phần mềm trợ lý ảo có thể trả lời nhiều câu hỏi về kiến thức tổng hợp. “Em mong muốn trở thành một lập trình viên trong tương lại, có thể viết ra nhiều phần mềm công nghệ hiện đại phục vụ cho công tác giáo dục, đào tạo”, Tiến Thăng chia sẻ về dự định tương lại của mình ( Theo Thông Tấn xã Việt Nam) Câu 1( 0.5 điểm): Xác định phương thức biểu đạt chính của văn bản trên? Câu 2(0.5điểm): Nêu nội dung chính của văn bản? Câu 3(1,0điểm): Phân tích tác dụng của biện pháp nghệ thuật trong các câu văn sau: “Gia đình em rất khó khăn, bố Thăng đang bị liệt nửa người, mẹ đang có khối u ở thực quản, bản thân Thăng lại mang trong mình căn bệnh ung thư máu, đã từng phải nghỉ học 1 năm để chữa bệnh.” Câu 4(1,0điểm): Bài học rút ra cho bản thân sau khi đọc văn bản trên? Phần II: Làm văn Câu 1(2,0điểm): Viết đoạn văn khoảng 200 chữ trình bày suy nghĩ của em về ý chí, nghị lực vươn lên trong cuộc sống. Câu 2( 5,0 điểm): Em hãy đóng vai ông Hai kể lại truyện ngắn “Làng” của Kim Lân
3. C. HƯỚNG DẪN CHẤM Phần I: Đọc-hiểu(3 điểm) Câu Nội dung cần đạt Điểm Câu 1 Phương thức biểu đạt chính của văn bản trên là : tự sự 0.5 Câu 2 Nội dung chính của văn bản : ca ngợi tấm gương Lâm Tiến Thăng đã có tinh thần 0.5 vượt qua khó khăn, hoàn cảnh của bản thân để học tập và theo đuổi ước mơ của mình. Câu 3 -Biện pháp nghệ thuật :Liệt kê “bố Thăng đang bị liệt nửa người, mẹ đang có 0.25 khối u ở thực quản, bản thân Thăng lại mang trong mình căn bệnh ung thư máu” - Tác dụng của biện pháp nghệ thuật : + góp phần làm cho câu văn trở nên cụ thể, sinh động, hấp dẫn,gây ấn tượng với 0.25 người đọc người nghe. +Nhấn mạnh và làm nổi bật hoàn cảnh đáng thương của bạn Lâm Tiến Thăng. + Từ đó thể hiện sự cảm thông, chia sẻ của tác giả đối với những hoàn cảnh sống 0.25 khó khăn, bất hạnh đồng thời kêu goi, mong muốn mọi người hãy biết quan tâm, chia sẻ những mảnh đời bất hạnh để cuộc sống trở nên tốt đẹp hơn. 0.25 Câu 4 Bài học rút ra: - Tầm quan trọng của ý chí, nghị lực trong cuộc sống đặc biệt là với các bạn trẻ. 0.25 - Chúng ta cần trân trọng ,đề cao vai trò của ý chí ,nghị lực trong cuộc sống. - Không ngừng học tập, tu dưỡng rèn luyện đạo đức để rèn cho mình có được ý chí, nghị lực sống. 0.25 - Phải có lòng quyết tâm, kiên trì vượt qua mọi khó khăn để tiếp tục theo đuổi con 0.25 đường học tập của mình. 0.25 - Sống phải có niềm đam mê và khát vọng. ( HS nêu được ít nhất 4 ý ) PHẦN II: Làm văn .(7,0 điểm) Câu :( 2,0 điểm ) 1.Yêu cầu về hình thức, kĩ năng: -Đúng hình thức đoạn văn, đảm bảo dung lượng theo yêu cầu. -Viết đúng yêu câu của đoạn văn nghị luận xã hội về tư tưởng đạo lí. - Văn viết mạch lạc đúng văn phạm. 0.25 2.Yêu cầu về nội dung: . Nêu vấn đề: ý chí, nghị lực trong cuộc sống mỗi người. 0.25 - Giải thích: ý chí nghị lực có thể hiểu là sự quyết tâm, kiên trì,cố gắng để vượt qua những khó khăn, thử thách trong cuộc sống cũng như trong công việc 0.25 để đem lại thành công và niềm hạnh phúc cho bản thân cũng như cho mọi người. - Vai trò, ý nghĩa + Cuộc sống không phải lúc nào cũng thuận buồm xuôi gió mà đôi khi cũng
4. nhiều khó khăn, thử thách đang chờ ta phía trước nếu không có ý chí nghị lực 0.5 con người sẽ ngục ngã và nhận lấy thất bại, đắng cay. + không chỉ giúp chúng ta vượt qua những khó khăn mà còn giúp chúng ta kiên trì hơn trong việc theo đuổi ước mơ, sự nghiệp của mình. + giúp ta khẳng định bản thân mình, được mọi người tin yêu và ngưỡng mộ. + Ai có được ý chí nghị lực người đó sẽ có được bản lĩnh vững vàng và sẽ rất thành công trong cuộc sống . + Trongcuộc sống chúng ta gặp rất nhiều tấm gương ý chí nghị lực để vượt qua những khó khăn và thử thách trong cuộc sống, vượt qua những trở ngại như Bác Hồ phải bôn ba ba mươi năm sống xa Tổ quốc nhưng nhờ có ý chí, nghị lực mà Người đã theo đuổi được lí tưởng, con đường mà mình đã lựa chọn cuối cùng Người đã tìm ra con đường giải phóng dân tộc. Hay tấm gương của thầy Nguyễn Ngọc Ký mặc dù số phận không may mắn nhưng với sự kiên trì, lòng quyết tâm của mình không nản bước sau bao nhiêu cố gắng thầy đã trở thành người thầy giáo được bao người ngưỡng mộ. - Phê phán: Tuy nhiên vẫn còn một số người sống không có ý chí, hay chán 0.25 nản, buông xuôi, gặp khó khăn một chút là ngục ngã. Có người chỉ biết sống dựa dẫm vào người khác mà không đi bằng chính đôi chân của mình. Những con người này ta cần lên án, phê phán - Bài học: + Mỗi người cần nhận thức được vai trò ý nghĩa của ý chí, nghị lực để rèn cho mình có được đức tính tốt đẹp này. + Phải luôn kiên trì ,nhẫn nại trong mọi hoàn cảnh để đạt được ước mơ , mục 0.25 tiêu của bản thân. + Ta đừng nên chỉ biết sống dựa dẫm vào người khác . +-Liên hệ bản thân Là học sinh ta hãy cố gắng học tập, kiên trì rèn luyện để 0.25 có được ý chí nghị lực trong cuộc sống cũng như trong học tập. Câu 2:( 5,0 điểm ) Tiêu chí Yêu cầu cần đạt Thang điểm - Bài viết đúng kiểu bài văn tự sự có sự kết hợp các yếu tố: miêu tả, nghị 0,5 luận, đối thoại, độc thoại Kĩ năng - Bố cục rõ ràng, mạch lạc. - Tình cảm tự nhiên, trong sáng, lời văn lưu loát, rõ ràng, không sai lỗi chính tả, ngữ pháp - Trình bày khoa học; chữ viết rõ ràng, sạch đẹp 1. Mở bài Giới thiệu và dẫn dắt vào câu chuyện 0,5 2. Thân bài 0,5 a. Khái quát về hoàn cảnh của bản thân Nghe theo chính sách của Đảng, gia đình tôi phải đi tản cư. Ở nơi ở mới, tôi tích cực tăng gia sản xuất nhưng luôn nhớ về ngôi làng
5. của mình, không biết làng đã thay đổi ra sao. Luôn nhớ về những kỉ niệm lúc còn ở làng. Và luôn mong được quay trở về làng. Trước khi nghe tin làng theo giặc: Náo nức nghe ngóng thông tin của 2,5 cuộc kháng chiến. Kiến thức b. Kể lại tâm trạng khi nghe tin làng theo giặc -Tâm trạng khi có người nhắc đến làng chợ Dầu. -Khi nghe tin làng mình theo giặc: cổ nghẹn đắng lại, da mặt tê rân rân, lặng người đi, tưởng như không thể thở được, không tin vào những gì đã nghe. -Cố gắng lảng tránh tin đồn đó: đau đớn đến uất nghẹn, trả tiền nước, đứng dậy chèm chẹp miệng, cố cười nói to và đi về. -Nghe tiếng người khác chửi làng Việt gian theo giặc mà tưởng chửi mình, chỉ biết cúi gằm mặt xuống mà đi, về đến nhà nằm vật ra giường, nhìn lũ con tủi thân nước mắt tôi cứ giàn ra. -Cảm thấy tủi nhục, không dám đối mặt với người khác. Sợ bị đuổi phải quay lại làng nhưng lại kiên quyết không về cái làng theo giặc ấy. Suốt mấy ngày chỉ ở nhà, khi nghe ai nhắc đến Việt gian hoặc chuyện đó thì giật mình, tủi nhục. 0,5 c. Kể lại tâm trạng của bản thân khi nghe được tin cải chính : Sau khi biết làng mình không theo giặc thì vui vẻ trở lại, đi khoe khắp nơi về quá trình đánh giặc của làng mình như thể mình vừa trực tiếp tham gia chiến đấu với giọng đầy tự hào. 3. Kết bài 0,5 Khái quát lại tâm lí qua câu chuyện Cảm xúc của bản thân - Mở rộng liên hệ .Xác nhận của BGH Xác nhận của tổ CM Người ra đề Dư Thị Khiến Trần Thị Gấm